Wat moet worden verstaan onder een Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) staat in artikel 5b van de Algemene Wet inzake Rijksbelasting (AWR).
Daar staat:
Een ANBI is een instelling- niet zijnde een vennootschap met een in aandelen verdeeld kapitaal, een coöperatie, een onderlinge waarborgmaatschappij of een ander lichaam waarin bewijzen van deelgerechtigheid kunnen worden uitgegeven- die:
- Voor 90% of meer het algemeen nut beoogt;
- Haar gegevens op elektronische wijze via internet openbaar maakt;
- Voldoet aan bij ministeriële regeling te stellen voorwaarde;
- Als zodanig is aangemerkt.
Algemeen nuttige doelen
Wat algemeen nuttig is wordt opgenomen in de volgende categorieën:
- Welzijn;
- Cultuur;
- Onderwijs, wetenschap en onderzoek;
- Bescherming van natuur en milieu, daaronder begrepen bevordering van de duurzaamheid;
- Gezondheidszorg;
- Jeugd- en ouderenzorg;
- Ontwikkelingssamenwerking;
- Dierenwelzijn;
- Religie, levensbeschouwing en spiritualiteit;
- De bevordering van de democratische rechtsorde;
- Volkshuisvesting;
- Een combinatie van bovengenoemde doelen; en
- Het financieel of op andere wijze ondersteunen van een algemeen nut beogende instelling.
De tweetraptoets
De Hoge Raad heeft in 2012 een tweetraptoets ontwikkeld. Deze is nog steeds maatgevend voor allerlei Besluiten die daarna zijn gepubliceerd door het Ministerie.
De tweetraptoets houdt in:
- Is de doelstelling van de instelling rechtstreeks gericht op enig algemeen belang en zijn de feitelijke werkzaamheden in overeenstemming met de doelstelling (kwalitatieve toets)? Zo ja:
- Zijn de uitgaven van de instelling voor 90% of meer gericht op de realisatie van de algemeen nut doelstelling?
Vaak wordt er ook een ANBI-beleidsplan opgesteld waaruit de tweetraptoets kan worden afgeleid.
Belangrijke bepalingen
- Er mogen niet te veel reserves worden aangehouden. Er zijn handvatten voor de hoogte van de reserves die noodzakelijk zijn voor de continuïteit van de activiteiten.
- De vergoedingen aan leden van het beleidsbepalend orgaan mogen niet hoger zijn dan een redelijke vacatie- en onkostenvergoeding.
- Bij de activiteiten moet onderscheid worden gemaakt tussen algemeen nuttige en commerciële activiteiten.
Algemeen nuttige activiteiten zijn gericht op het doel van de ANBI en hebben per saldo een negatief resultaat (de lasten zijn hoger dan de baten).
Onder de opbrengsten vallen niet de ontvangen subsidies, giften en legaten.
Commerciële activiteiten zijn fondsenwervende activiteiten die tegen commerciële tarieven worden uitgevoerd, met als doel middelen te verzamelen voor de financiering van de algemeen nuttige activiteiten.
Intrekking status ANBI
Wanneer een instelling niet meer voldoet aan de gestelde voorwaarden, kan de Belastingdienst de ANBI-status intrekken.
Noot: Het antwoord is gebaseerd op de bij ons bekende wetgeving en jurisprudentie per de hierboven aangegeven datum.